Sociale netwerken, naar een nieuwe samenleving

Dominique Cardon spreekt in deze mooc over de verschillende aspecten van sociale netwerken. Blogs waren de eerste communicatiemiddelen. Toegankelijk en gemakkelijk in gebruik waardoor ze erg op prijs gesteld werden. Vervolgens vond in 2003-2004 een transformatie plaats van blogs naar sociale netwerken.

Cardon legt uit hoe sociale netwerken ons dagelijkse leven veranderd hebben. Ten eerste heeft het mensen in staat gesteld andere mensen te ontmoeten. Sociale netwerken zijn een « manier om het collectieve leven anders te organiseren ». Cardon legt inderdaad uit dat we vaak twee categorieën van relaties hebben: de relaties die we dagelijks ontmoeten: familie, collega’s… En een « tweede groep » die ontstaat op de netwerken met mensen die we niet ontmoeten maar met wie we wel interesses delen. De vraag stelt zich: hebben sociale netwerken betrekking op de openbare sfeer of de privésfeer? Cardon heeft het over een « clair-obscur » situatie, waarmee hij doelt op het verband en de verstrengeling tussen de verschillende gespreksruimtes, tussen privé en openbaar, tussen persoonlijk en professioneel.

Hij legt uit dat we met sociale netwerken zijn gaan nadenken over onze contacten en deze zijn gaan berekenen. Er zijn inderdaad risico’s verbonden aan het onthullen van gebeurtenissen die we privé wilden houden. Gebruikers moeten zeer voorzichtig zijn in de manier waarop zij hun inhoud beheren. Het gebruik van sociale netwerken creëert dus strategische identiteiten die niet altijd met de werkelijkheid overeenstemmen, en vaak gedramatiseerd worden. Volgens hem is er een verlangen naar erkenning en een individualisatie. We worden individuen met meerdere facetten. Het sociale netwerk registreert de ik die we zouden willen worden. We geven zichtbaarheid aan het beste van ons leven om het door anderen gevalideerd te zien. Het gebruik van fotografie staat centraal bij de opbouw van de identiteit. Dominique Cardon staat stil bij dingen zoals de verzameling en het protocol. Het gebruik van vormen heeft geleid tot het ontstaan van een nieuwe manier om zich bloot te geven, om een « andere zelf » te maken.

Maar Cardon waarschuwt ons. Als netwerkgebruikers worden we voortdurend in de gaten gehouden door bedrijven, onze naasten, enz. Er is toezicht langs alle kanten. Het individu dat zijn verhaal vertelt, laat sporen na. De socioloog onderzoekt dit « toezicht » zoals de algoritmen die toelaten om de zichtbaarheid te structureren. Want het internet is een overvloedige stroom aan informatie. Algoritmen kunnen dus niet neutraal zijn. Hetzelfde geldt voor reclame, we zouden ons « onderwerpen » aan het algoritme. Cardon bespreekt ook de transformatie van onze verhouding tot de politiek. Politiek vindt ook plaats op deze massa-instrumenten. Maar we gebruiken het alleen om te communiceren en de maatschappij te veranderen zonder macht te gebruiken. Om signalen te geven, om acties te organiseren. Het sociale netwerk wordt de plaats waar deze expressie kan plaatsvinden. Het is echter noodzakelijk de inhoud van het internet kritisch te bekijken. U zult begrepen hebben dat sociale netwerken een pluspunt zijn voor onze sociale contacten, maar ook heel wat gevaren en perversiteiten inhouden.

Bibliografie

Webpagina’s

Bidet Pierre, Bernardoni Margot en Courtois Lucas, « Le rôle des réseaux sociaux dans la sociabilité », Social Online, 01.02.2016, < http://socialonline.over-blog.com/le-role-des-reseaux-sociaux-dans-la-sociabilite.html>

Samenvatting:
Pierre Bidet spreekt over het nut van sociale netwerken voor onze sociabiliteit. Zij hebben inderdaad een belangrijke plaats in onze samenleving en in ons leven, alsook in onze contacten met anderen. Hij definieert eerst wat « sociabiliteit » is, om daarna het onderwerp te verduidelijken. Pierre Bidet geeft in deze blog zijn visie op het nut van sociale netwerken in termen van sociabiliteit.

Bespreking:
In deze blog van Bidet Pierre, Bernardoni Margot en Courtois Lucas komen verschillende thema’s aan bod, zoals: – Tieners en sociale netwerken in enkele bevragingen – De oorsprong van de sociale netwerken tot op vandaag en het feit dat de sociale netwerken een nieuwigheid zijn die zal blijven. Dankzij deze webpagina, hebben we de mogelijkheid om meer te weten te komen over de geschiedenis van de sociale netwerken en hun nieuwe innovaties, maar het is bovenal zeer interessant om de invloed ervan op de jonge generaties te leren kennen. Zij hebben een bevraging uitgevoerd in de regio Loire-Atlantique in een middelbare school, bij klassen zoals L, ES, S, STMG en ST2S. Dat wil zeggen tussen 15 en 18 jaar oud. Verder werden er ook enkele artikelen toegevoegd rond sociale netwerken en sociabiliteit, en bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

Schwab Pierre-Nicolas,  » Les réseaux sociaux accusés de détruire la société : que faire ? « , Conseils en marketing, 09.02.2018, < https://www.intotheminds.com/blog/reseaux-sociaux-accuses-de-detruire-societe-faire/>

Samenvatting:
Sociale netwerken worden nu door hun makers bekritiseerd, ervan beschuldigd dat ze mensen wegduwen in plaats van samenbrengen, dat ze mensen afhankelijk maken in plaats van hen te bevrijden. Dit artikel gaat over de beschuldiging dat sociale netwerken de samenleving vernietigen.

Bespreking:
Hier spreekt hij over het boek  » Media resistance   » van Trine Syvertsen, waarin 6 kwesties geanalyseerd worden die aan de basis liggen van de weerstand tegen media: (gebrek aan moraal, acculturatie, intellectuele verarming, bedreiging van de democratie, bedreiging van de gemeenschap en bedreiging van de gezondheid). Hier wordt uitgelegd dat alle soorten media er ooit van zijn beschuldigd negatieve effecten op de samenleving te hebben. Hij legt echter uit dat mensen zichzelf moeten individualiseren en dat sociale media dit vergemakkelijken en daarom geen belemmering vormen voor het creëren van een identiteit. Volgens hem is het risico echter dat sommige mensen de vooruitgang op een negatieve manier gebruiken, en hij eindigt met de volgende conclusie: met meer toezicht, onderwijs en transparantie zal het afwijkende gedrag veel minder doorwegen of zelfs verdwijnen.

« CNIL | », < https://www.cnil.fr/fr>

Samenvatting:
De CNIL is de « Commission Nationale de l’Informatique et des Libertés » (Franse nationale commissie voor informatietechnologie en burgerlijke vrijheden) die belast is met de bescherming van persoonsgegevens, zowel openbare als particuliere. Het doel van de CNIL is ook ervoor te zorgen dat de informatietechnologie ten dienste staat van de burger met eerbiediging van de mens, zijn rechten, zijn persoonlijke levenssfeer en zijn individuele of openbare vrijheden. Zijn webpagina is dan ook een goudmijn aan informatie over alles wat met gegevens op het internet te maken heeft.

Bespreking:
De CNIL verdeelt haar site in verschillende categorieën: inzicht in mijn rechten, waarbij de gebruiker alles te weten kan komen over zijn rechten met betrekking tot zijn gegevens, wat zeer belangrijk is. Vervolgens biedt de site van de CNIL de gebruikers de mogelijkheid om te weten hoe zij hun gegevens kunnen beheren, om de basisbeginselen te kennen, om de achtergelaten sporen te begrijpen, om de computertools te configureren en om te weten hoe zij moeten reageren in geval van problemen. Deze site is dan ook zeer interessant en maakt het mogelijk meer te weten te komen over gegevensverwerking en de gevolgen daarvan.

Cyrille Franck,  » Réseaux sociaux : comment l’hyper-socialisation accentue la division – médiaculture « , < http://mediaculture.fr/reseaux-sociaux-comment-lhyper-socialisation-accentue-la-division/>

Samenvatting:
Zeggen dat, hoe meer we communiceren, hoe meer we conflicten vermijden, lijkt een utopie. In werkelijkheid constateren we eerder het tegendeel. Vooral de overmatige socialisatie door sociale netwerken dwingt gebruikers partij te kiezen. Degene die zich niet uitdrukt, wordt beschouwd als een idioot, een zwakkeling of een lafaard. Op deze website zullen we de mening van Cyrille Franck zien over wat hij ziet als het kiezen van een standpunt (de verdeeldheid) op het gebied van mediacultuur.

Bespreking:
De vraag is hier of overmatige socialisatie als gevolg van sociale netwerken de verdeeldheid accentueert en communicatie uiteindelijk reduceert tot steriele communicatie. In dit artikel wordt eerst uitgelegd dat overmatige socialisatie leidt tot emotionele reacties die resulteren in overhaaste oordelen. Overmatige socialisatie maakt dat mensen zich willen onderscheiden van de massa, en om die reden kiezen velen voor een mondelinge confrontatie. Maar wie geeft er echt om de argumenten, alleen het debat telt. Dit artikel toont ons alle nuances van overmatige socialisatie en de verdeeldheid die het teweegbrengt.

 » Réseaux sociaux et vie privée : quels sont les risques ? « , < http://www.numerimag.com/reseaux-sociaux-et-vie-privee—quels-sont-les-risques–_110_39.html>

Samenvatting:
Tegenwoordig is het moeilijk om aan sociale netwerken te ontsnappen. Volgens een IFOP-studie van november 2011 gebruiken de Fransen gemiddeld 3 sociale netwerken. Sociale netwerken maken m.a.w. deel uit van de dagelijkse gewoonten. Dit succes is op zich begrijpelijk: gemakkelijk contact houden met onze dierbaren, informatie uitwisselen over onze keuzes en interesses … In een tijd waarin sociale netwerken alomtegenwoordig zijn, heeft de persoon die een sociaal leven leidt zonder er gebruik van te maken, geluk.

Bespreking:
Hier wordt uitgelegd dat de rage van de sociale netwerken niet zonder controverse is. Volgens dit artikel zeggen veel Fransen dat zij hun identiteit graag op het web delen: leeftijd, opleidingsniveau, culturele voorkeur, relaties. Sommigen zouden zelfs nog meer persoonlijke informatie delen. Ongeveer een derde zou zelfs zijn mening geven, of die nu religieus, politiek of seksueel van aard is. Al deze informatie meegeven brengt echter risico’s met zich mee die niet noodzakelijkerwijs voor iedereen duidelijk zijn (identiteitsdiefstal, hacking, verkoop van informatie en beschadiging van de eigen e-reputatie). Dit artikel helpt ons de risico’s te begrijpen en geeft vooral het advies om nog meer informatie in te winnen op de website van de CNIL.

Boeken

Cardon Dominique, Culture numérique, Presses de SciencesPo, 2019.

Samenvatting:
In het boek biedt Dominique Cardon ons een kritische synthese, toegankelijk en doeltreffend, van de digitale cultuur in onze samenlevingen. De socioloog biedt ons hier een schat aan kennis en interdisciplinaire inzichten. Centraal in zijn analyse staat de nieuwe digitale samenleving (internetdemocratie, de invloed van algoritmen en zoekmachines, en het probleem van het toezicht). Als we het digitale maken, maakt het ook ons. Daarom is het belangrijk dat we ons bewust worden van de digitale wereld.

Bespreking:
Het nieuwste boek van Dominique Cardon is gebaseerd op zijn jarenlange ervaring in het onderwijs. Het keert in wezen terug naar de kwestie van de algoritmen, alsmede naar de bronnen van het internet. De auteur populariseert algoritmen en artificiële intelligentie, maar zonder het belang van fundamentele kwesties af te zwakken. Hij behandelt verschillende dimensies op basis van noties zoals het algemeen welzijn, de voortdurende uitbreiding van sociale netwerken, de inzet van regulering maar ook van democratie tussen « Civic techs » en « fake news », de kracht van GAFA en « open data », « big data » en artificiële intelligentie… Dit boek is dus voor iedereen die dat grote monster, het internet, beter wil begrijpen!

Cardon Dominique, A quoi rêvent les algorithmes. Nos vies à l’heure: Nos vies à l’heure des big data, Parijs, Le Seuil, 2015.

Samenvatting:
Dominique Cardon praat met ons over de plaats van algoritmen. Een van de angsten die de digitalisering van onze samenlevingen oproept, is de vorming van grote databanken, pijlers van algoritmen die het gedrag van elk individu controleren, of het nu gaat om sociale netwerken, platformen of zelfs bedrijven. Door de vorming van enorme databanken (de « big data ») krijgen algoritmen een steeds centralere plaats. In dit boek stelt Dominique Cardon een kritiek voor op de manier waarop algoritmen onze samenlevingen vormgeven en ontwrichten. Op verschillende manieren, zoals het classificeren van informatie, het afstemmen van gedrag op de doelgroep of het personaliseren van reclame, dringen de megacomputers steeds dieper ons leven binnen. Dit boek geeft de macht terug aan de internetgebruikers door hen de kans te geven de logica van deze algoritmen te begrijpen.
Bespreking:
In dit boek legt Dominique Cardon ons uit in hoeverre algoritmen onontbeerlijk zijn in het licht van de massa aan gegevens waartoe we toegang hebben. Deze algoritmen stippelen inderdaad een gepersonaliseerde route uit. Hij legt echter uit dat we niet langer beschikken over een globale visie met alle andere mogelijke routes, maar over kant-en-klare paden. We zouden hier nog heel wat elementen uit het boek A quoi rêvent les algorithmes van Dominique Cardon verder kunnen aanreiken. Dit boek wil eigenlijk de aandacht vestigen op een fenomeen dat weinig bekend is en toch uiterst belangrijk is in ons leven.

Denouël Julie en Granjon Fabien, Communiquer à l’ère numérique: Regards croisés sur la sociologie des usages, Presses des MINES, 2011.

Samenvatting:
In het boek Communiquer à l’ère du numérique van Denouël en Grandjon melden zij dat onze samenlevingen zich meester maken van de TNIC (« technologies numériques d’information et de la communication – digitale informatie- en communicatietechnologieën »). Denouël en Grandjon hebben samen met een tiental gerenommeerde onderzoekers besloten een reeks relevante werken voor te stellen over het onderzoek naar het gebruik van « connected computing », in de huiselijke sfeer maar ook in de professionele sfeer.
Bespreking:
Dit boek hebben Julie Denouël en Fabien Granjon geschreven op basis van de bijdragen van tien onderzoekers. Sinds de jaren ’90 bestuderen zij het gebruik van ICT in de samenleving. Communiceren in het digitale tijdperk is zowel theoretisch als experimenteel. Het boek omvat echter uiteenlopende standpunten en thema’s om de sociologische uitdagingen van het gebruik beter te begrijpen. Dit boek stelt ons in staat het gebruik van ICT in zijn geheel beter te begrijpen. Dit boek lijkt dan ook bijzonder rijk aan informatie en wordt aangevuld met onderzoek

Georges Fanny, Identités virtuelles, 2010.

Samenvatting:
In dit boek legt Georges Fanny uit dat er de laatste jaren steeds meer netwerken en software zijn verschenen. Zij worden dagelijks door een groeiend aantal personen gebruikt. Deze apparaten bieden hun gebruikers de mogelijkheid om « virtuele identiteiten » op te bouwen waardoor zij op afstand kunnen communiceren en een gemengde socialisatie kunnen ontwikkelen waarbij reëel en virtueel vermengd worden. In dit boek denken we na over de volgende vragen: « Hoe kan men zijn imago op het web controleren? Wat is de inzet van technische structurering, van zelfrepresentatie op de intermenselijke relatie? »

Bespreking:
Door dit boek zien we de invloed van nieuwe technologieën op de samenleving. Bijvoorbeeld: de moeilijkheid voor de gebruiker om een individu te zijn dat in staat is zijn identiteit te beheren, de analyse van de toegenomen identiteit gekoppeld aan geïnformatiseerde communicatie… Dit boek spreekt in wezen over het « fenomeen van virtuele identiteiten ». Georges Fanny analyseert het proces van gemengde identiteitsconstructie (virtueel/reëel): de symptomen, de gevolgen, de uitdagingen. Zij geeft een analytisch proces dat 3 profielmetaforen combineert. Ten eerste de « metaforen van jezelf » die overeenkomen met de persoonlijke gegevens van een gebruiker, zoals leeftijd, geslacht, stad of interesses. Ten tweede, de « thuismetaforen”, die gelijk staan met de technische structurering van de interface. Tenslotte de metaforen van de « flow » die verwijzen naar informatie-updates en variabiliteit van de voorstelling. Aan de hand van deze drie aspecten kan het effect geanalyseerd worden van deze instrumenten op de manier waarop iemand waargenomen wordt, op de manier waarop hij naar anderen kijkt en op zijn activiteiten. Dit boek vertelt ons ook over de angst om persoonlijke informatie te verzamelen, en zo gemakkelijker traceerbaar te zijn. Virtual Identity gaat vooral over digitale identiteit en de angst die het internet oproept over onze gegevens.

MERCKLÉ Pierre, Sociologie des réseaux sociaux, LA DECOUVERTE, 2011.

Samenvatting:
La sociologie des réseaux sociaux is een boek dat de relaties tussen internetgebruikers als studieobject neemt en waarin hun gedragingen, hun contacten maar ook hun regelmatigheden geanalyseerd worden. Het doel is de effecten en transformaties bloot te leggen die deze netwerken kunnen hebben op hun gedrag. Terwijl de bijdragen van de sociologie van netwerken aan de analyse van « relationele objecten » zoals sociabiliteit, vriendschap, conflict of sociale cohesie bekeken worden, stelt dit boek de vraag over de omwentelingen die het internet sinds de jaren 2000 in ons leven bracht. De ontwikkeling van sociale netwerken, met de pretentie een nieuwe samenleving op te bouwen.
Bespreking:
Het onderwerp van dit boek is de betekenis van het begrip « sociaal netwerk ». Het bestaat uit studies, methoden, concepten en theorieën die gebaseerd zijn op uitwisselingen tussen mensen. Het concept van het sociale netwerk is gebaseerd op verschillende groepen internetgebruikers tussen wie banden gesmeed worden. Dit boek geeft antwoorden over sociabiliteit en sociale cohesie, maar ook over sociale groepen en de vorming van persoonlijkheden, vanaf het begin van het concept van sociale netwerken bedacht door John A. Barnes.

Wetenschappelijke tijdschriften

Antoine Jenny, « Travail social, lien social et internet », Empan nr. 76 (4), ERES, 2009, blz. 9299.

Samenvatting:
In dit artikel analyseert Antoine Jenny het gebruik van internet, wat het in de eerste plaats mogelijk maakt de relaties tussen volwassenen en jongeren op het internet in vraag te stellen en vier soorten verschillen aan het licht te brengen (economische, generationele, gendergerelateerde en culturele). Maatschappelijk werkers hebben de ruimte van het web moeten betreden om hun taken uit te voeren. Deze ruimte biedt relationele en educatieve mogelijkheden die verkend moeten worden. Jongeren begeleiden bij het leren van nieuwe ICT kan namelijk nuttig zijn om hen bewust te maken van de positieve, maar ook negatieve effecten van deze tools.
Bespreking:
In dit artikel wordt in wezen gesproken over de moeilijkheid voor volwassenen om zich te integreren in de « ontoegankelijke » wereld van wat tieners doen op het internet. Volgens hem is het belangrijk dat volwassenen betrokken raken om de jongeren te beschermen tegen de gevaren die er zijn. Vervolgens ging hij in op het belang van de « sociale band » op het internet als een generationeel probleem. Hij beschouwt het internet als een sociaal-cultureel object. Volgens hem is er een generatiekloof binnen het internet. Voor de generaties die vóór het internet geboren zijn, is dit instrument inderdaad beangstigend, terwijl jongeren het gebruiken om contacten te leggen of te onderhouden. Voor hen is dit instrument onmisbaar. Het doel van dit artikel is volwassenen te helpen de wereld van het internet te begrijpen om een sociale band te scheppen met de jongere generaties die dit instrument dagelijks gebruiken.

Georges Fanny, « Représentation de soi et identité numérique. Une approche sémiotique et quantitative de l’emprise culturelle du web 2.0 », Réseaux (154), La Découverte, 08.2009, pp. 165193.

Samenvatting:
Om de culturele invloed van software op de persoonlijke voorstelling te evalueren, analyseert Georges Fanny, naast de « voorstelling van jezelf », de plaatsing van een « overlay » met informatie. De meldingen van de activiteit van de gebruiker en de talrijke cijfers in de websoftware vormen deze overlay. Deze overlay kan vergeleken worden met een intelligente spiegel die de gelaatstrekken zou accentueren op basis van wat geschikt geacht wordt. De declaratieve identiteit, ook wel « zelfrepresentatie » genoemd, die overeenkomt met de door de gebruiker ingevoerde gegevens zoals naam, leeftijd, geslacht, enz.; De actieve identiteit, die betrekking heeft op de activiteiten van de gebruiker en alle door het systeem opgesomde berichten omvat; De berekende identiteit, die bestaat uit de cijfers die het resultaat zijn van de berekeningen van het systeem, verspreid over het profiel van de gebruiker, zoals het aantal vrienden.

Bespreking:
Hier spreekt Georges Fanny over onze identiteit op het internet. Volgens haar is de grens tussen « echte » en « virtuele » relaties dubbelzinnig in de nieuwe samenlevingsvormen. Sociale netwerken voeden een cultureel model van identiteit. Volgens Fanny heeft zelfrepresentatie vooral gevolgen voor jongeren die op zoek zijn naar een identiteit: de invloed van communicatie op zelfperceptie is een belangrijk maatschappelijk vraagstuk. Het zelfsilhouetschema: De gebruiker zal dus geneigd zijn de voorstelling van zichzelf in gedachten te creëren, net zoals het op het internet voorgesteld wordt. In de « echte » wereld, is fysieke aanwezigheid een bewijs van bestaan. Anderzijds is het in de « virtuele » wereld niet voldoende dat een gebruiker een website raadpleegt om zijn bestaan tegenover andere gebruikers te bevestigen. Indien hij geen persoonlijk profiel aanmaakt, zal hij immers onzichtbaar blijven voor de gemeenschap en er niet voor bestaan.

Nguyen Godefroy Dang en Lethiais Virginie, « Impact des réseaux sociaux sur la sociabilité », Reseaux n° 195 (1), La Découverte, 24.03.2016, pp. 165195.

Samenvatting:
Veel onderzoekers bestuderen al verschillende jaren de invloed van technologieën op de sociabiliteit van individuen. In het bijzonder Facebook, dat door zijn bekendheid een uiterst interessante casestudy is. Aan de hand van gegevens uit een enquête bij een grote groep van Facebook-gebruikers kunnen we de correlatie tussen het gebruik van het sociale netwerk en de sociabiliteit beter begrijpen. Hoewel er een positief verband bestaat tussen de intensiteit van het Facebook-gebruik en de sociabiliteit, wordt het zelden gezien als een versterking van relaties. Zij willen namelijk aantonen dat het net bijdraagt tot de instandhouding van zwakke contacten in plaats van sterke contacten. Bovendien is de invloed ervan sterk afhankelijk van de sociale en generationele context.

Bespreking:
In dit artikel  » Impact des réseaux sociaux sur la sociabilité  » wordt de term sociabiliteit gedefinieerd, alsook de evolutie ervan in de tijd. Vervolgens wordt rekening gehouden met de specifieke rol van sociale netwerken. Het voorbeeld van Facebook wordt natuurlijk veel gebruikt omdat het, volgens Nguyen Godefroy Dang en Lethiais Virginie, een uiterst efficiënt instrument voor sociabiliteit is. Ze zullen ook verwijzen naar veel werken van andere sociologen zoals Cardon, Mercklé… De enquête die daarna gehouden wordt, zal uitwijzen of er al dan niet een positief verband bestaat tussen de intensiteit van het gebruik van Facebook en de sociabiliteit; het sociale netwerk wordt immers zelden als bevorderlijk voor de sociabiliteit ervaren.

Tubaro Paola, « Thomas Stenger en Alexandre Coutant (Eds.), Ces réseaux numériques dits sociaux », Sociologie Vol. 2 (4), Presses Universitaires de France, 2011, pp. 453457.

Samenvatting:
In dit artikel  » Ces réseaux numériques dits sociaux  » vertelt Paola Tubaro ons over de wereld van Facebook, MySpace, Twitter, YouTube… waaraan we ook nog andere sociale netwerken zouden kunnen toevoegen. Sociale netwerken zorgen voor meer interactie met het brede publiek en zorgen op die manier voor veel discussies.

Bespreking:
Hier legt Paola Tubaro hun werk uit over de problematisering van dit digitale socialisatie-instrument. Volgens hen is de term « sociale netwerken » misleidend, aangezien Facebook en consorten niet alle vormen van netwerken vertegenwoordigen die gebruikers met elkaar verbinden. In het algemeen kan een netwerk gedefinieerd worden als een structuur van sociale verbanden, maar niet al deze soorten van sociale verbanden zijn noodzakelijkerwijs alleen met het internet verbonden. De titel zelf,  » Ces réseaux numériques dits sociaux  » (deze zogenaamde sociale netwerken), beklemtoont het naast elkaar bestaan van het begrip « socio-digitale netwerken », terwijl de vraag gesteld wordt hoe deze netwerken volledig « sociaal » zijn.

Vallet Caroline,  » Le dévoilement de la vie privée sur les sites de réseau social. Des changements significatifs « , Droit et société n° 80 (1), Editions juridiques associées, 30.07.2012, blz. 163188.

Samenvatting:
De ontwikkeling van sociale netwerksites zoals (Facebook, Twitter, Messenger…) heeft grote veranderingen teweeggebracht. Het openbaar maken van iemands privéleven op sociale media is nieuw gedrag dat tot nu toe niet gebruikelijk was, en dat vooral bedoeld was voor publieke figuren of beroemdheden. Tegenwoordig kan iedereen publiekelijk bekend worden en een zekere bekendheid (imago) verwerven, ook al blijft dat misschien beperkt tot het internet. Toch hebben deze gedragingen negatieve gevolgen voor gebruikers die mogelijk nalatig zijn.

Bespreking:
In dit artikel staat men stil bij het nieuwe gedrag van de gebruikers ten opzichte van het instrument dat het internet is. Het artikel  » Le dévoilement de la vie privée sur les sites de réseau social : des changements significatifs  » vertelt ons dat gebruikers tegenwoordig geneigd zijn een deel van hun privéleven te vertellen. Dit brengt nieuwe realiteiten met zich mee die niet onbelangrijk zijn, vooral wanneer de gebruikers onvoorzichtig zijn. Vallet legt uit dat gebruikers de neiging hebben om reclame te maken voor hun privéleven. Ten eerste door foto’s en informatie over zichzelf te tonen en ten tweede door vrienden te zoeken om met hen te delen. Als gevolg daarvan zijn sociale netwerksites duidelijk gericht op de persoon die openbaar wordt, en lijkt het concept van « vrienden » te veranderen. Caroline Vallet legt uit dat het concept « vriend » bij sociale netwerken totaal veranderd is. Volgens haar zijn we in feite omringd door vreemden die we als « vrienden » beschouwen. En dit leidt tot blind en roekeloos vertrouwen, en tot nalatigheid omdat gebruikers de waarde van hun persoonsgegevens onderschatten.

Références

  • Mooc geschreven door Wendy Sueur, master 1 student, SIN aan de Polytechnische Universiteit van Hauts-de-France, als onderdeel van de cursus Mediacultuur bij Clarisse Bardiot.

Alle teksten van de onderzoeksnotitieboeken worden gepubliceerd door de blog van laboratorium De Visu op de site hypothèses : Open édition en sciences humaines et sociales.